Wat zijn herwonnen meststoffen?
Herwonnen meststoffen bekom je door ruwe grondstoffen via innovatieve technieken te recupereren en op te waarderen tot een geschikte meststof
Hoe lokaler kringlopen gesloten worden, hoe beter voor het klimaat. Herwonnen meststoffen zijn hier een goed voorbeeld van. Ze worden door innovatieve technieken geproduceerd uit het nutriëntenoverschot en afhankelijk van de techniek kunnen ze gelijkaardig aan kunstmest zijn. Maar wat zijn herwonnen meststoffen precies?
Ontstaan
Landbouwers gebruiken voor hun bemesting momenteel hoofdzakelijk onbewerkte dierlijke mest en kunstmest. De aanmaak van minerale stikstofkunstmeststoffen op basis van luchtstikstof is een energie-intensief proces en fosforkunstmest wordt gemijnd en geïmporteerd. Nochtans zijn er verschillende regio’s met een overschot aan nutriënten die worden verwerkt en geëxporteerd.
Er bestaan al technieken voor de recuperatie van deze nutriënten tot hoogwaardige meststoffen, maar landbouwers gebruiken ze tot nu toe amper. Dat is een gevolg van de geldende mestwetgeving, die de toegelaten hoeveelheid dierlijke mest limiteert en kunstmestgebruik toelaat. Recuperatie van nutriënten uit reststromen maakt het lokaal gebruiken van nutriëntenoverschot evenwel mogelijk door middel van herwonnen meststoffen.
Wat?
De term ‘herwonnen meststoffen’ doelt op het produceren van nieuwe, hoogwaardigere meststoffen uit ruwe grondstoffen. Daarbij denken we aan dierlijke mest, stedelijk afval – inclusief huishoudelijk voedselafval, keukenafval of groenafval uit recreatiegebieden – en menselijk afval in de vorm van rioolslib die een behandeling ondergingen.
Er liggen ruwweg drie technieken aan de basis van de grote verscheidenheid aan herwonnen meststoffen. Die voorbehandelingsstappen zijn compostering, vergisting en scheiding. Na vergisting en/of scheiding kunnen de meststoffen verder bewerkt worden met uiteenlopende technieken.

Deze technieken produceren herwonnen meststoffen. Zo krijg je door middel van compostering compost.

Door vergisting van mest, oogstresten en/of rioolslib bekom je digestaat.

Na mechanische scheiding door middel van een zeefband-, vijzelpers of centrifuge van mest of digestaat verkrijg je een dunne en dikke fractie van respectievelijk mest of digestaat.
Verdere opwaardering
Ook deze fracties kan je verder behandelen. Daarvoor zijn verschillende technieken mogelijk:

- Na biologische mestverwerking van de dunne fractie krijg je effluent, dat je verder kan behandelen met bijvoorbeeld rietland of membraanfiltratie om zo loosbaar water te krijgen. Via membraanfiltratie krijg je bovendien mineralenconcentraat.
- Stripping/scrubbing produceert ammoniumzouten.
- Door middel van fosforprecipitatie verkrijg je struviet.
- Door verbranding bekom je as.
- Pyrolyse en hydrothermische carbonisatie geven biochar en hydrochar.